Na današnji datum, 29. oktobra prije 704 godine umro je srpski kralj Stefan Uroš Drugi Milutin Nemanjić koji je Srbiju učinio najmoćnijom državom na Balkanu. 

Kralj Milutin (1253-1321) umro je 29. oktobra 1321. godine, a njegov unuk je zbog djedovih djela omogućilo da stvori carstvo.

Milutinu je na Saboru u Deževi 1282. godine, na osnovu sporazuma, prijesto ustupio stariji brat Dragutin, koji je zadržao samo sjeverne krajeve Srbije, piše Srna.

Koristeći borbu dinastija Anžujaca i Paleologa, kralj Milutin je osvojio znatan dio Makedonije, prenio prijestonicu u Skoplje i namjeravao da srpsku državu širi prema Egejskom moru.

Bio je u neprijateljstvu sa Romejskim carstvom (Vizantijom) do 1299. godine, kada se oženio romejskom princezom Simonidom.

Rudnici srebra donosili sredstva za naoružanje

Bogati rudnici srebra donosili su kralju Milutinu velika sredstva za naoružanje i održavanje jake najamne vojske, te omogućili da pomaže razvoj umjetnosti i književnosti i podiže crkve i manastire širom Srbije.

Stefan Uroš Drugi Milutin Nemanjić je, preuzevši kraljevsku krunu, postao i glavna linija nasljeđivanja u vladarskoj porodici. Tako je kralj Milutin otac kralja Stefana Uroša Trećeg Dečanskog, djed kralja, a potom cara Stefana Uroša Četvrtog Dušana Silnog, te pradjed cara Stefana Uroša Petog (Nejakog).

Tokom skoro četrdesetogodišnje vladavine kralja Milutina, Srbija je počela da se značajno širi ka jugu na račun Vizantije, sa kojom je 1299. godine uspostavljena nova granica na liniji Ohrid-Prilep-Štip, čime je srpskoj državi priključen sjeverni dio današnje Albanije i veći dio današnje Sjeverne Makedonije.

Na unutrašnjem planu, kralj Milutin je zamijenio raški skromni dvor, ceremonije i titule raskošnim dvorom sa vizantijskim uređenjem.

Podigao i obnovio nemali broj manastira i crkava

Podigao je i obnovio veći broj manastira i crkava, među kojima se izdvajaju Bogorodica Ljeviška, manastir Banjska, Gračanica, Kraljeva crkva u Studenici, Bogorodica Trojeručica u Skoplju, Manastir Svetog Đorđa u Starom Nagoričanu i manastirska crkva u Hilandaru na Svetoj gori.

Paralelno sa razvojem sakralne arhitekture, koja je u njegovo doba dobila novi oblik poznat kao vardarski stil, razvijala se i fortifikaciona arhitektura, u kojoj su najznačajniji dometi manastirsko utvrđenje u Hilandaru (Milutinov pirg) i proširenje Beogradske tvrđave gradnjom Zapadnog podgrađa sa pristaništem.

Kralj Milutin se ženio pet puta, a posljednji put Simonidom 1299. godine. Imao je dva sina Stefana i Konstantina, te dvije kćerke Anu (Nedu) i Caricu (Zoricu).

(Srna)