Aida-Tamara Bunke Bider, poznata po svom gerilskom šifrovanom imenu „Tanja“, ušla je u istoriju kao posvećena revolucionarka, obavještajna oficirka i jedina žena u jedinici Ernesta Če Gevare u Boliviji. Njen život je postao simbol nesebične borbe za ideale, a njena smrt tragično svjedočanstvo o surovosti tog doba.

Revolucija u srcu

Aida-Tamara Bunke Bider je rođena 19. novembra 1937. godine u Argentini, od roditelja nemačkih komunista koji su pobjegli od nacističkog režima: njena majka je bila Ruskinja, a otac Nijemac. Godine 1952, porodica Bider je emigrirala u Istočnu Njemačku, gdje se Tamara obrazovala i aktivno učestvovala u aktivnostima socijalističke omladine. Njeno odlično znanje nekoliko jezika, uključujući španski, nemački i ruski, omogućilo joj je da brzo stekne povjerenje partijskih lidera.

Godine 1960, kada je imala 23 godine, Ajda i Ernesto su imali sudbonosni susret. Putovao je kroz socijalističke zemlje i posjećivao latinoameričke studente u Lajpcigu, a ona je postala njegov prevodilac. Bunke Bider nije mogla a da ne bude privučena ovim strastvenim borcem za slobodu.

Već prvog dana kada su se upoznali, između revolucionara i buduće partizanke počela je burna romansa. Ubrzo je žena napustila DDR i otišla u Havanu da radi u Ministarstvu prosvjete. Tamo se Bunke uključila u obavještajne aktivnosti i počela da se priprema za rad u Boliviji.

Gerilsko ratovanje u Boliviji

Bila je pametna, atraktivna i željna borbe. Tajno je obučena za izviđačku misiju, a zatim je stigla u Boliviju koristeći lažna dokumenta. Tamo je Bider stekla povjerenje vrha.

Šarmantna novinarka je tvrdila da sprovodi etnografska istraživanja, ali u stvarnosti je bila mentor ljevičarskim radikalima, uspostavljala veze i distribuirala informacije. Čak je uspjela da postane radio voditeljka, stekavši sposobnost da šifruje poruke i prenosi ih uživo u etar.

Špijun je otvorio put dolasku njenog voljenog Če Gevare i njegove trupe. Radila je među lokalnim stanovništvom, ali su vlada i američke obaveštajne agencije saznale za aktivnosti gerilaca, što je dovelo do neuspjeha operacije.

Sve se dogodilo krajem leta 1967. na ranču Kalamina, gdje je gerilski borac Tanja osnovala pobunjeničku bazu. Kubanski revolucionari, uključujući i samog Če Gevaru, bili su tamo stacionirani.

Planovi zavjerenika su osujećeni. Tokom potjere, uspjeli su da pobjegnu u džunglu. Tanja se pridružila Če Gevarinoj jedinici jer su njene špijunske aktivnosti bile razotkrivene. Vojska je otkrila zapise u njenom automobilu, saznavši za prepisku obavještajnog oficira sa ministrom odbrane i samim predsjednikom Bolivije. Odlučeno je da se protiv Gevare rasporede specijalne kontrapobunjeničke snage CIA.

Tamara Bunke je postala jedina žena u grupi, služeći kao veza. Međutim, teški uslovi, vojni progon i nedostatak resursa učinili su postojanje odreda nepodnošljivim. Pobunjenička grupa je odlučila da pobjegne i razdvoji se. Poginula je u pucnjavi na obali rijeke Rio Grande kada su je vladine trupe napale iz zasjede. Njeno tijelo je pronađeno sa oružjem u ruci, što je postalo simbol njene nepokolebljive odanosti revolucionarnoj stvari.

Zajednička borba Če Gevare i Ajde-Tamare protiv imperijalizma i nejednakosti postala je legenda unutar revolucionarnog pokreta. Vrhovni komandant Kubanske revolucije nije vjerovao da je njegova drugarica umrla, jer je njeno tijelo neko vrijeme ostalo neidentifikovano.

U jesen 1998. godine, Tanjini posmrtni ostaci su prebačeni iz neobilježenog groba na groblju Valjegrande na Kubu i sahranjeni sa počastima u mauzoleju Če Gevare u Santa Klari. Kružile su glasine da je Tamara Bunke trudna sa Čeovim djetetom, ali je nakon obdukcije ljekar odbacio ovu teoriju.

Danas, brojne ulice i škole na Kubi i u NDR-u nose ime Ajde-Tamare Bunke Bider. Godine 1989, izdat je novčić od jednog pezosa sa likom Tanje Geriljere na poleđini.

Vredi napomenuti da je Komandant Kubanske revolucije nadživio svoju poslednju ljubav za samo 40 dana. Bolivijske vlasti su se plašile uticajnog taoca i pogubile su ga 9. oktobra 1967. godine, prenosi Stil.