KOSMIČKI „MONSTRUM“ oslobodio energije KOLIKO NAŠE SUNCE proizvede za 100.000 godina, i to za samo DESETI DIO sekunde

M.D./ALOONLINE.BA | Razonoda ∙ 20.01.22 18:05 ∙ 0

Erupcije magnetara su kratke i nepredvidive pa su izazov za astrofizičare da ih pronađu i prouče.

foto/shuterstock

Magnetar je neutronska zvijezda sa izuzetno jakim magnetnim poljem koji često sijaju spektakularno jako i bez upozorenja. Magnetari mogu biti hiljade puta svijetliji od našeg Sunca ali njihove erupcije su kratke i nepredvidive pa su izazov za astrofizičare da ih pronađu i prouče.

Istraživači su nedavno uspjeli da uhvate jednu od ovih erupcija i izračunaju oscilacije u sjaju magnetara za vrijeme erupcije. Otkrili su da je magnetar oslobodio onoliko energije koliko naše Sunce proizvede za 100.000 godina, i to za samo deseti dio sekunde!

Neutronska zvijezda nastaje urušavanjem masivna zvijezda na kraju njenog života. Kako zvijezda umire u eksploziji supernove, atomi, protoni i elektroni u njenom jezgru bivaju smrvljeni u komprimovanu masu koja kombinuje intenzivnu gravitaciju sa velikom brzinom rotacije i moćne magnetne sile. Rezultat, neutronska zvijezda, ima masu od 1,3 do 2,5 solarne mase – jedna solarna masa je masa našeg Sunca – koncentrisanu u sferu prečnika samo 20 kilometara, piše Nacionalna geografija.

Materija u neutronskim zvijezdama je tako gusto zbijena da bi masa veličine kocke šećera bila teška 900 miliona tona, a gravitaciona sila neutronske zvijezde je toliko jaka da bi mekana bombona koja bi udarila o površinu zvezde, oslobodila snagu do 1.000 hidrogenskih bombi.

Magnetari su najmoćniji magnetni objekti u univerzumu. Naše sunce je blijedi izvor svjetlosti u poređenju sa ovim sjajnim, gustim zvijezdama čak i kada nisu u erupciji. „Čak i u neaktivnom stanju, magnetari mogu biti 100.000 puta sjajniji od našeg Sunca“, rekao je Kastro-Tirado profesor istraživanja na Institutu za astrofiziku Andaluzije pri Španskom istraživačkom savjetu. „Ali u slučaju erupcije koji smo proučavali, GRB2001415 je oslobodio energija koje naše Sunce emituje za 100.000 godina.“

Ovaj magnetar nalazi se u galaksiji Skulptor, spiralnoj galaksiji udaljenoj oko 13 miliona svjetlosnih godina od Zemlje, i „pravo je kosmičko čudovište“, rekao je koautor studije Viktor Reglero, direktor UV laboratorije za obradu slika. Džinovska erupcija je otkrivena 15. aprila 2020. instrumentom za praćenje interakcije atmosfere i svemira (ASIM) na Međunarodnoj svemirskoj stanici, objavili su istraživači nakon detaljnog proučavanja podataka, 22. decembra u časopisu Nature.

Do sada je otkriveno oko 30 magnetara od otprilike 3.000 poznatih neutronskih zvijezda, a ovo je najudaljenija erupcija magnatara do sada otkrivena.

Pridružite se našoj Viber zajednici