BIO JE DRŽAVNI NEPRIJATELJ BROJ 1: Čuveni gangster i najveći američki pljačkaš banaka

D.V./ALOONLINE.BA/NACIONALNAGEOGRAFIJA/ | Razonoda ∙ 07.10.21 08:56 ∙ 0

Džon Dilindžer koji je bio gangster i možda jedan od najvećih američkih pljačkaša banaka postao je ikona američke kulture.

FOTO/SHUTTERSTOCK

Od septembra 1933. do jula 1934. godine, naslovnim stranama tadašnjih novina domirala je banda jednog čovjeka. Džon Herbert Dilindžer najpoznatiji je američki pljačkaš banaka, a on i njegova banda su ubili 10, a ranili sedam ljudi.

Bilo je to vrijeme Velike krize ili Velike depresije i prohibicije. A Čikago tada dobija status pravog gangsterskog grada. Tokom dvadesetih i tridesetih godina 20. vijeka kontrolu nad velikim dijelom grada imali su gangsteri Džoni Torio i Al Kapone. Ali i junak ove priče, čuveni pljačkaš banaka i legenda američkih zatvora – tačnije bježanja iz njih.

Džon Dilindžer je rođen 22. juna 1903. u Ouk Hilu u Indijanapolisu. Kada je imao tri godine, majka mu je umrla, a kasnije je imao zategnut odnos sa maćehom. Često je upadao u nevolje, i na kraju je napustio školu.

Njegov strogi otac preselio ih je na farmu u obližnjem Mursvilu, ali preseljenje nije imalo mnogo uticaja na Dilindžerovo ponašanje.

On se 1923. pridružio se mornarici, ali je dezertirao nakon samo nekoliko mjeseci. Dilindžer se tada oženio 16-godišnjom Beril Hovius i vratio u Indijanu.

Već u septembru 1924. uhvaćen je u krađi bakalnice i veći dio naredne decenije služio je u državnom zatvoru u državi Indijana. Tamo je od drugih zatvorenika – pljačkaša – „učio zanat“ i poslije uslovnog otpusta 10. maja 1933. godine, riješio je da svoje znanje pretvori u profit.

U naredna četiri mjeseca on je opljačkao pet banaka u Indijani i Ohaju i stekao reputaciju odvažnog i opasnog gangstera.

Naredne godine on provodi ili i zatvoru ili u pljačkama. U periodu od 21. juna 1933. godine – do 30. juna naredne godine je opljačkao 13 banaka i „zaradio“ preko 330.000 dolara (danas oko 6,6 miliona)

U septembru 1933. Dilindžer je uhapšen i zatvoren u Ohaju. Međutim, sljedećeg mjeseca spasilo ga je pet bivših osuđenika čije je bjekstvo iz državnog zatvora u Indijani prethodno on finansirao i planirao; tokom incidenta ubijen je šerif.

Dilindžer i njegova banda su zatim opljačkali banke u Indijani i Viskonsinu i pobjegli na jug, do Floride, a zatim do Tusona u Arizoni, gdje ih je otkrila i uhapsila lokalna policija.

Dilindžer je izručen Indijani i smješten u zatvor Kraun Point (Crovn Point).Trećeg dana marta 1934. izveo je svoje najslavnije bjekstvo.

On je žiletom u komdu drveta izrezbario pištolj i ofarbao ga crnim lakom za cipele. Sa lažnim pištoljem je uspio da prođe pored deset stražara (a navodno je dvojicu i zatvorio u ćeliju u kojoj je bio). Iz zatvora je izašao uz pesmu, ukrao šerifov auto i odvezao se u Čikago.

Krađom službenog automobila je prekršio Nacionalni zakon o motornim vozilima, što je u toj državi savezni prekršaj. Tada se istrazi priključio FBI. Džon Dilindžer bio je proglašen državnim neprijateljem broj 1.

Uslijedila je i legendarna pucnjava 22. aprila 1934. godine koja se odigrala u turističkom mjestu Mala Bohemija na sjeveru Viskonsina. Tada su ubijena dva FBI agenta, a pored velike zasjede „momaka u plavom“ Dilindžer se još jednom izvukao.

Poslije sukoba u Maloj Bohemiji, Džon se nekoliko mjeseci sakrivao u Čikagu i čak imao nekoliko plastičnih operacija da bi izmenio svoj izgled.

Zahvaljujući raspisanoj nagradi za informacije o tome gdje se skriva Dilindžer, FBI je došao do podataka da će 22. jula biti u bioskopu Biograf. Ironično, gledao je film „Mantan Melodrama“ sa legendarnim Klarkom Gejblom u glavnoj ulozi, o kriminalcu koji biva osuđen na smrtnu kaznu.

10.30 časova, Dillindžer je sa svojim pratiljama izašao iz bioskopa, kada je pored vrata vidio detektiva koji je zapalio cigaru kao signal kolegama.

Dillindžer je brzo shvatio šta se događa – zgrabio je pištolj i krenuo prema obližnjoj uličici. Pet hitaca ispaljeno je iz pištolja tri agenta FBI. Tri metka su pogodila Dillinžera.

U 10.50 Džon Dilindžer je proglašen mrtvim u maloj sobi u bolnici Aleksijan braders.

Tijelo odmetnika bilo je izloženo u Čikagu dva dana i posjetilo ga je 15.000 ljudi. Nakon toga je sahranjen u Indijanapolisu, u cementiranom grobu da neko ne bi ukrao leš.