Ukupne površine pod šljivom su u 2022. godini iznosile 72.323 hektara. Odmah iza Srbije, kada je u pitanju evropsko tržište, našla se Rumunija sa 66.710 hektara, a potom i Rusija sa 49.128 hektara.

Tradicija, povoljni prirodni uslovi, proizvodnja sušene šljive i prerada u rakiju su ranije opredjeljivali proizvođače da se bave proizvodnjom šljive, uglavnom na ekstenzivan način, dok su zasadi u kojima se proizvode plodovi namjenjeni stonoj potrošnji slabo zastupljeni.

U strukturi voćarstva Srbije, šljiva zauzima vodeće mjesto po obimu proizvodnje. Iako se ukupan broj stabala u posljednjih 10 godina neznatno smanjuje, proizvodnja je na godišnjem nivou dosta stabilna, što ukazuje na činjenicu da se ekstenzivna proizvodnja sve više zamjenjuje poluintenzivnim i intenzivnim načinima gajenja.

Dunje tek da zamiriše

Dunja, iako veoma traženo voće za proizvodnju rakije, malo je zastupljena u domaćem voćarstvu i gaji se na svega 2.040 hektara.

Mnogo je više u Srbiji jabuke, koja je po obimu proizvodnje najznačajnija kontinentalna voćna vrsta u svijetu. Srbija se 2022. sa proizvodnjom od 486.215 tona našla na 11 mjestu u Evropi.

Rekordan obim proizvodnje jabuke ostvaren je u 2021. godini, kada je proizvedeno 513.646 tona.

Posljednjih godina, svjetska proizvodnja jabuke je u blagom porastu, a Kina proizvodi skoro polovinu ukupne svjetske proizvodnje.

Kada je riječ o uzgoju kruške, Srbija je sa 5.011 hektara u 2022. godini zauzela šesto mjesto u Evropi.

Pod višnjom se nalazi 19.878,21 hektara, što Srbiju svrstava na treće mjesto u Evropi. Višegodišnji prosjek za posljednje četiri godine iznosi 157.792 tone, što je među voćnim vrstama stavlja na treće mjesto, iza šljive i jabuke.

Najveći proizvođač višnje u svijetu je Ruska Federacija

Breskva je koštičava voćna vrsta koja je osjetljiva na niske temperature, tako da je u Srbiji zastupljena u manjem broju regiona na ukupnoj površini od 7.079 hektara.

Pored breskve, kajsija je jedna od voćnih vrsta koje su u cvjetanju i precvjetavanju najosjetljivije na niske temperature, kako zimske tako i proljećne mrazeve. I pored te činjenice, u ravničarskim dijelovima Vojvodine imamo veći broj zasada kajsije, što je rizično i neopravdano.

Pod kajsijom se u Srbiji nalazi oko 6.092 hektara, što Srbiju svrstava na šesto mjesto u Evropi.

Pod trešnjom se nalazi oko 7.039 hektara, a centralno mjesto u proizvodnji tog voća ima selo Ritopek.

U posljednjih 10 godina, najmanja proizvodnja oraha i lijeske ostvarena je 2019. i iznosila je 13.851 tonu, a najveća 2022. godine iznosila je 21.266,5 tona sa prosjekom u posljednje četiri godine od 17.552 tone.

Malina – kraljica izvoza

Ukupne površine pod jagodastim voćnim vrstama u 2023. godini iznosile su 39.853,1 hekatara i čine 19,6 odsto ukupnih površina pod voćem.

Malina je vodeća voćna vrsta po vrijednosti izvoza koja je u 2023. godini iznosila 280,2 miliona evra, prenose mediji. Od ukupno izvezenih količina, više od 98 odsto maline se izveze kao smrznuta. Srbija je na trećem mjestu u Evropi po površinama pod malinom sa 18.625 hektara.

Najveće površine pod malinom su u opštinama Ivanjica, Arilje, Bajina Bašta, Užice i Prijepolje.

Kupine su, pored malina, najznačajnija jagodasta voćna vrsta kod nas sa izvezenim količinama od 19.892 tone i vrijednošću izvoza od 41 milion evra u 2023. godini.

Jagoda je značajan izvozni proizvod sa izvezenim količinama od 11.446 tona u 2023, od čega se više od 60 odsto izveze u smrznutom stanju. Ostatak se potroši na domaćem tržištu, od čega dobar dio završi u industriji prerade i zamrzavanja.

Najveće povećanje površina i proizvodnje u posljednjih deset godina ostvareno je kod borovnice, čiji izvoz je u 2023. vrijedio 31,5 miliona evra.

Najveće površine pod borovnicom nalaze se u rejonu zapadne Srbije u opštinama Arilje, Kosjerić, Ivanjica, Šabac, Lučani i Brus. U Vojvodini se borovnica uglavnom gaji u kontejnerima, dok je u Zapadnoj Srbiji zastupljeno gajenje na zemljištu.

Iako postoje povoljni prirodni uslovi, kao i potražnja na tržištu, proizvodnja ostalih jagodastih voćnih vrsta je simbolična i odvija se na svega 639 hektara. Tu se prije svega ubrajaju crna, crvena ribizla i aronija.

Podaci Republičkog zavoda za statistiku pokazuju da se 2023. godine pod voćnjacima nalazilo ukupno 196.129 hektara zemljišta, a najveće površine su bile u Regionu Šumadije i Zapadne Srbije, dok su najmanje bile u Beogradskom regionu, piše Bizportal.rs