DOGODILO SE NA DANAŠNJI DATUM, 6. DECEMBAR Na banjalučkoj Ginekološko-akušerskoj klinici rođena prva beba iz epruvete u RS

ALOONLINE.BA | Dijana Macura | Magazin ∙ 06.12.24 00:30 ∙ 0

Danas je petak, 6. decemba

FOTO/UKC RS

1421. – Rođen engleski kralj Henri Šesti, posljednji monarh iz dinastije Lankaster, koji je formalno postao vladar 1422, u osmom mjesecu života. Svrgnut je u dinastičkim borbama i ubijen je u maju 1471. u londonskom zatvoru „Tauer“.

1492. – Španski moreplovac italijanskog porijekla Kristofor Kolumbo otkrio ostrvo Hispanjola, sada podijeljeno između Haitija i Dominikanske Republike.

1507. – Njemački kartograf Martin Valđemiler objavio prvu geografsku kartu novog kontinenta kome je dao ime Amerika. U vrijeme izrade novog izdanja Ptolomejevog atlasa čitao je pisma Ameriga Vespučija iz Novog svijeta, u kojima je italijanski moreplovac tvrdio da put preko Atlantika ne vodi u Aziju već na, do tada, nepoznat kontinent, koji je na osnovu tih opisa nacrtao i na karti napisao riječ – Amerika.

1792. – Žirondinci u vrijeme Francuske revolucije odlučili da kralju Luju Šesnaestom, posljednjem monarhu feudalne apsolutističke Francuske, bude suđeno. Revolucionarni sud ga je potom osudio na smrt i kralj je 1793. pogubljen na giljotini.

1833. – Rođen srpski pisac Jovan Jovanović – Zmaj (na fotografiji), član Srpske kraljevske akademije, liričar bogate invencije, prema ocjeni književne kritike „pjesnički izraz duhovnog i duševnog života srpskog naroda“ u drugoj polovini 19. vijeka. Kao pjesnik se razvijao pod uticajem srpske narodne poezije i lirike Branka Radičevića. Ispjevao je zbirke ljubavnih pjesama „Đulići“ i „Đulići uveoci“ – potresne, elegične ispovijesti poslije smrti supruge i četvoro djece. Napisao je veliki broj rodoljubivih i izuzetno vrijednih političko-satiričnih pjesama, a kao dječiji pjesnik je neprevaziđen u srpskoj književnosti. Osnovao je i uređivao književni list „Javor“, satirične listove „Zmaj“, „Žiža“, „Starmali“ i dječiji list „Neven“. Prevodio je s ruskog, njemačkog, mađarskog i engleskog jezika. Ostala djela: knjiga pjesama „Pevanija“, pjesnička legenda „Vidosava Branković“, šaljivi komad „Šaran“.

1877. – Američki pronalazač Tomas Edison u Vest Orindžu u Njju Džersiju demonstrirao prvi zvučni snimak.

1882. – Umro engleski pisac Entoni Trolop, koji je u velikom broju romana realistično opisao građanski stalež viktorijanske Engleske. Među njima su najuspjeliji romani iz ciklusa o imaginarnoj pokrajini Barsetšir, poput „Stražara“, „Tornjeva Barčestra“ i „Posljednje hronike Barseta“, u kojima se pojavljuju isti likovi u različitom dobu života.

1889. – Umro američki državnik Džeferson Dejvis, predsjednik Konfederacije Država Amerike tokom građanskog rata od 1861. do 1865. Poslije poraza južnih država u građanskom ratu je uhapšen, ali je 1867. pušten iz zatvora bez suđenja.

1907. – U jednoj od najtežih nesreća u rudnicima SAD poginuo 361 rudar u rudniku uglja Monona u Virdžiniji.

1916. – Njemačke trupe u Prvom svjetskom ratu ušle u rumunsku prijestonicu Bukurešt.

1917. – Finski parlament u Helsinkiju proglasio nezavisnost Finske, koju je priznala sovjetska Rusija. Finska je od vremena ruskog cara Aleksandra Prvog Romanova gubila teritoriju, a poslije ratova Napoleona Prvog Bonaparte potpuno je potpala pod vlast Rusije i 1809. postala rusko veliko vojvodstvo.

1917. – U sudaru francuskog broda „Mon Blan“, natovarenog eksplozivom, uključujući 5.000 tona trinitrotoluola, s belgijskim brodom „Imo“ u luci grada Halifaks u Kanadi, poginulo je više od 1.500 ljudi, oko 8.000 je ranjeno i veliki dio grada je razoren.

1921. – Velika Britanija potpisala mirovni sporazum sa Irskom, prema kojem je uspostavljena Irska Slobodna Država kao članica Britanskog komonvelta.

1925. – Italija i Egipat potpisali sporazum o granicama talijanske kolonije Libije.

1938. – Francuska i Njemačka potpisale sporazum o nepovredivosti međusobnih granica, koji su Nijemci pogazili u Drugom svjetskom ratu.

1941. – U divovskoj bici za Moskvu Crvena armija u Drugom svjetskom ratu prešla u protivofanzivu, jer su do tada Nijemci nezadrživo napredovali od početka rata. Na frontu širokom 300 kilometara njemačke linije su probijene u napadu sedam sovjetskih armija i dva konjička korpusa, čiji su borci bili opremljeni i uvježbani za borbu pri niskoj temperaturi i u debelom snijegu. Cijele nacističke divizije bile su pregažene ili opkoljene i kasnije razbijene. Do kraja februara 1942. front je pomjeren 115 do 200 kilometara od Moskve.

1959. – Umro srpski pisac Jovan Palavestra, koji je pisao pripovijetke i drame, pozorišnu i književnu kritiku. Djela: drame „Savesti na vetru“, „Čovek koji se snašao“, „Veliki skandal“, zbirke pripovijedaka „Sivi vidici“, „Na belom hlebu“.

1971. – Indija priznala Bangladeš – bivši Istočni Pakistan, a Pakistan je uzvratio prekidom diplomatskih odnosa s Indijom.

1978. – Španci referendumom odobrili novi ustav, prema kojem je Španija definisana kao ustavna monarhija s parlamentarnom demokratijom.

1989. – U najvećem masovnom zločinu u istoriji Kanade ubica usmrtio 14 studentkinja Univerziteta u Montrealu i potom se ubio.

1992. – Hindu ekstremisti uništili džamiju u Ajođi na sjeveru Indije, koju su, kako se vjeruje, muslimanski osvajači izgradili u Srednjem vijeku na zgarištu velikog hindu hrama, koji su razorili. Od eksplozije vjerskih strasti hindusa i muslimana u Ajođi je poginulo najmanje 400 ljudi.

1995. – Između Habarovska i Sahalina pao ruski avion „Tu-154“ i udes nije preživio niko od 97 putnika i članova posade.

1997. – Najmanje 85 ljudi poginulo u blizini Irkutska kad se ruski transportni avion „An-124“ – koji je prevozio dva borbena aviona – srušio na jedno naselje.

1999. – OEBS potvrdio da na Kosmetu nije bilo sistematskog nasilja nad Albancima prije bombardovanja NATO-a i da su do tada akcije vojske i policije bile usmjerene protiv OVK.

2003. – Na banjalučkoj Ginekološko-akušerskoj klinici rođena prva beba iz epruvete u Republici Srpskoj, a cijeli postupak vještačke oplodnje izvršili domaći stručnjaci.

2003. – Generalna skupština Asocijacije balkanskih novinskih agencija (ABNA) u Solunu verifikovala Srpskoj novinskoj agenciji Srna status punopravne članice ove organizacije.

BONUS VIDEO: