STVARANJE „ANTIFRIZA“, PADANJE U „KOMU“, „krađa“… Na koje sve načine ŽIVOTINJE ČUVAJU TOPLOTU tokom zime!
foto/printscreen
Ljudi imaju opciju da se utople tokom zime tako što će dodavati slojeve odjeće ili će pak upaliti peć. Sa druge strane, životinje moraju da se snađu u divljini i pronađu način da im bude toplo. Evo nekoliko načina na koje naši prijatelji preživljavaju hladnoću.
1. NAGINJANJE UNAZAD
Uz to što imaju specijalan cirkulatorni sistem u svojim nogama i perajima, carski pingvini se često naginju unazad oslanjajući se na svoje pete kako bi izdigli svoje prste sa leda. Njihovi repovi klinastog oblika im pružaju stabilnost, dok rizik od gubljenja toplote ne postoji jer krv ne cirkulise kroz njihovo repno perje.
2. POVEĆANJE NIVOA GLUKOZE U KRVI TOKOM ZIME
Neki vodozemci i gmizavci, kao što je evropski zidni gušter, imaju mogućnost da povećaju nivo glukoze u krvi tokom hladnijih mjeseci, tako da se smrtonosni ledeni kristali neće formirati i probušiti njihove krvne sudove. Ovaj proces je obrnut kako temperatura raste.
3. STVARANJE ANTIFRIZA
Drvena žaba sa Aljaske i druge vrste podižu hibernaciju na sasvim novi nivo: njihova tijela se zalede u toku zime! Tijelo akumulira ureu i glukozu u krvi koja deluje kao antifriz i spriječava zaleđivanje njihovih ćelija i dehidrataciju. Međutim, svi procesi u tijelu (uključujući srčane i moždane funkcije) se zaustavljaju u tom periodu. Prema naučnicima, žabe su u osnovi mrtve – dok ne dođe proljeće, temperatura poraste, a žabe ponovo ožive.
Drvena žabaIZVOR: SHUTTERSTOCK4. GRAĐENJE SNJEŽNIH BUNKERA
Ukopavanje u sabijeni snijeg zarobljava vazduh i stvara izolovani džep, baš kao što iglo funkcioniše. Leminzi i ostale male životinje grade sistem tunela kako bi ostale zaštićene od vjetra, snijega i predatora.
5. PADANJE U KOMU TOKOM ZIME
Naučnici su ranije smatrali da slatkovodne kornjače padaju u komu tokom hladnih zima, ali studija iz 2013. godine otkriva da gmizavci i dalje odgovaraju na stimuluse. Kornjače dovode sebe na granicu potpune kome, usporavaju svoj metabolizam i gase svoje organe do povratka toplijih dana.
6. ZBIJANJE I DRHTANJE
Leteće vjeverice znaju da su gužve zaista dobar način da podijele toplinu. One se okupljaju tokom zime u velika gnijezda – “komune”. Ove komune ponekad čini i preko 12 jedinki koje se zbijaju kako bi se utoplile. Druge životinje drhte kako bi se ugrijale, baš kao i mi. I nisu samo toplokrvne životinje te koje drhte – pčele se radi toplote takođe zbijaju i drhte vibrirajući mišiće za letenje, dok zadržavaju krila mirnim.
7. SAMO NASTAVI DA LETIŠ
Neke ptice, poput velike čiope, putuju u toplije krajeve tokom zimskog perioda. Studija je otkrila da su čiope u stanju da ostanu u vazduhu i po šest mjeseci istovremeno ne dodirujući zemlju, opstajući na vazdušnom planktonu – mješavini malih insekata, bakterija i spora koji se nalaze u vazduhu.
8. STVARANJE REZERVI MASTI
Neke životinje jedu više u ljetnjim mjesecima kako bi mogle da skladište masnoću za zimu. Debelorepi patuljasti lemur, koristi rep kao skladište, kako mu samo ime govori. On tako povećava tjelesnu težinu za čak 40 procenata. Iako živi na Madagaskaru gdje su temperature i tokom zime visoke, ovaj lemur miruje tokom zime, izbjgavajući sušni period.
9. DUBOK SAN TOKOM ZIME
Za razliku od ostalih životinja koje spavaju zimski san, sjevernoamerički crni medvjedi imaju posebnu sposobnost da uspore metabolizam bez dramatičnog pada tjelesne temperature. Šta je bolje od udobne drijemke u hladnom zimskom danu?
10. KRAĐA TOPLOTE OD DRUGIH
U procesu koji se naziva kleptotermija, gmizavci poput tuatare kradu tjelesnu toplotu životinja potpuno drugih vrsta. Tokom jednog istraživanja, primijećeno je da su životinje noću ulazile u gnijezda morskih ptica dok su vlasnici još bili kod kuće kako bi mogle imati koristi od veće tjelesne temperature ptica.
TuartaIZVOR: ALIZADA STUDIOS / SHUTTERSTOCK.COM11. OSLANJANJE NA LJUDE
Mačke koje su se našle na hladnoći sklonište često traže pod automobilima jer su motori primamljiv izvor toplote (zato uvijek provjerite pre nego što startujete automobil zimi). Manja stvorenja takođe zimi ulaze u domove kako bi iskoristili toplotu unutar zidova.
12. MEKANA IZOLACIJA TOKOM ZIME
Uobičajeno je da mnoge životinje, od domaćih pasa do divljih riseva, imaju gušće krzno kao dodatnu izolaciju. Lakše je gusto krzno dobiti nego ga se rešiti – stvorenja poput američkog losa moraju da regulišu zimske kapute kada temperature poraste.
Možda vas zanima
Razonoda
vremenska prognoza
Sarajevo
Banja luka
Mostar
Tuzla
Bihać
Bijeljina
Zenica
Prijedor
Pale
