KAKO JE NASTALA BIBLIJA: Misterija Marije Magdalene i krsta

ALOONLINE.BA | Razonoda ∙ 17.11.21 20:15 ∙ 0

Biblija sadrži raznolike literarne žanrove među kojima su poezija, istorija, pJesme, priče, pisma i proročanstva.

profimedia

U svom bestseleru „Da Vinčijev kod“, Den Braun je napisao da je Biblija sastavljena tokom čuvenog Prvog vaseljenskog sabora 325. godine, kada su car Konstantin i crkveni velikodostojnici navodno zabranili problematične knjige koje nisu bile u skladu sa njihovom tajnom agendom.

Samo što nije stvarno tako bilo.

„Da Vinčijev kod“ je fikcija, ali Braun nije bio prvi koji je Prvom vaseljenskom saboru pripisao odluku o knjigama koje će ući u Bibliju. Volter je u 18. veku u svojim tekstovima ponovio vjekovima stari mit da je Biblija kanonizovana u Nikeji tako što su stavili sve poznate knjige na sto, izgovorili molitvu i gledali koji će nedostojni spisi pasti na pod.

Prava je istina da nije postojao jedan crkveni autoritet ili savjet koji se sastao da bi udario pečat na biblijski kanon (zvanični spisak knjiga u Bibliji), ni u Nikeji, niti drugdje, objašnjava Džejson Koums, profesor na Univerzitetu Brigham Young, koji se specijalizovao za staro hrišćanstvo.

– Den Braun nam je svima otežao – kaže Koums.

– Nema dokaza da se bilo koja grupa hrišćana sastala i rekla: „Hajde da riješimo ovo jednom za svagda“. (Vaseljenski sabor se sastao da bi razriješio religijsko pitanje koje nije imalo veze sa biblijskim knjigama.

Dokazi koji su naučnicima na raspolaganju u formi teoloških traktata, pisama i crkvenih istorija koje su preživele milenijume ukazuju na mnogo duži proces kanonizacije. Od 1. do 4. veka i dalje, različiti crkveni velikodostojnici i teolozi raspravljali su o tome koje knjige pripadaju kanonu, pri čemu su često svoje protivnike proglašavali jereticima.

Knjige od kojih je sastavljena Biblija pisali su različiti ljudi tokom perioda dužeg od 1000 godina, između 1200. godine pre nove ere i 1. veka nove ere. Biblija sadrži raznolike literarne žanrove među kojima su poezija, istorija, pjesme, priče, pisma i proročanstva. Prvobitno su pisani na svicima i pergamentu, za razliku od objedinjenog „knjiškog“ oblika u kome postoje dana.

S vremenom, knjige koje su smatrane autentičnim i vjerodostojnim u zajednicama koje su ih koristile uvrštene su u kanon, dok su ostale odbačene. Iako se dobar dio uređivanja Biblije završio do kasnih tristotih godina, debata o tome koje knjige su teološki ispravne nastavljena je barem do 16. veka, kada je crkveni reformator Martin Luter objavio svoj prevod Biblije na nemački jezik.

Sporne, lažne i čisto jeretičke

Za Lutera je bila problematična Poslanica Jakovljeva, koja je naglašavala ulogu „dela“ pored vere, tako da je Poslanicu Jakovljevu i Poslanicu Jevrejima stavio na kraj Biblije uz Poslanicu Judinu i Otkrovenje, koje je takođe smatrao problematičnim. Kako tvrdi Koums, u Luterovoj prvobitnoj Bibliji ove četiri knjige se ne pominju ni u sadržaju.

Priče koje niste čuli na veronauci

Mnogi novozavetni spisi koji su danas poznati hrišćanima koristili su se već u 2. vijeku, ali različite zajednice su neke spise koristile više od drugih, dok su ubacivali i spise kojih nema u Novom Zavetu. Evo nekih:

Jevanđelje po Petru: Samo jedan fragment ovog teksta pronađen je 1886. godine u Egiptu, ali u njemu je jedini opis vaskrslog Hrista koji napušta svoj grob. Po Petrovoj verziji, dva ogromna anđela spustila su se na grob i izvela vaskrslog Hrista, koji je takođe odjedom postao ogroman. Ali najčudniji je opis tri siluete koje je pratio leteći krst koji govori.

„I začuše glas sa nebesa kako govori: ‘Propovijedao si onima koji spavaju’. I začu se odgovor od krsta: ‘Da’.“

Jevanđelje po Mariji: Koums kaže da se u nekim apokrifnim spisima ogledaju teološke i doktrinarne debate koje su se vodile u ranim danima crkve, recimo o ulozi žene. U Jevanđelju po Mariji (otkrivenom krajem 19. veka), Marija Magdalena se ne pominje samo kao jedan od Isusovih sljedbenika, već možda i kao njegov omiljeni.

U ovom tekstu, Isus nakon vaskrsnuća prenosi ezoterijsko učenje Mariji, koja ga potom saopštava drugim sljedbenicima. Petar pita zašto da slušaju ženu, na šta mu drugi sljedbenik, Levije [Matej], odgovara:

– Ako ju je Spasitelj učinio dostojnom, ko si onda ti da je odbacuješ? Jamačno je spasitelj poznaje najbolje. Zato ju je voleo više od nas.

Pridružite se našoj Viber zajednici