ALEKSANDAR RANKOVIĆ – OSNIVAČ OZNE
Jugoslovenski političar iz vrha srpskih komunista Aleksandar Leka Ranković (1909-1983), potpredsjednik SFRJ i član najužeg rukovodstva do smjenjivanja sa svih funkcija 1966. godine, umro je 19. avgusta 1983. godine. Njegova sahrana bila je jedna od najvećih koju Jugoslavija, Srbija i Beograd pamte.
Ranković je rođen je novembra 1909. u selu Draževac, nedaleko od Obrenovca, a od 1922. u Beogradu je učio abadžijski zanat. Tako je već polovinom dvadesetih godina prošlog vijeka postao sindikalni aktivista, 1927. član SKOJ-a, a ubrzo i sekretar Mjesnog komiteta SKOJ-a Beograda. Naredne 1928. postao je član KPJ.
Poslije zavođenja Šestojanuarske diktature 1929. osuđen je na šest godina robije zbog ilegalne komunističke aktivnosti, a 1940. je postao član Politbiroa Komunističke partije Jugoslavije.
U Drugom svjetskom ratu je rukovodio pripremama za ustanak protiv okupatorske njemačke vojske i nacistička policija Gestapo uhapsila ga je u Beogradu krajem jula 1941. godine.
Poslije hapšenja je mučen i potom prebačen u bolnicu radi liječenja, gde je držan pod stražom, ali su ga oslobodili, smjelom akcijom, beogradski skojevci.
Kao organizacioni sekretar KPJ i član Vrhovnog štaba partizanskih jedinica osnovao je 1944. godine službu bezbjednosti pod nazivom Odjeljenje za zaštitu naroda (OZNA).
Poslije rata bio je ministar unutrašnjih poslova i potpredsjednik savezne vlade.
U političkom obračunu s njim, na Četvrtom plenumu Centralnog komiteta SKJ 1966. na Brionima, jugoslovenski predsjednik Josip Broz ga je optužio za zloupotrebe Službe državne bezbjednosti i „grupašku i antipartijsku djelatnost“ i lišen je svih funkcija.
Javnosti nisu predočeni uvjerljivi dokazi na osnovu kojih je eliminisan iz političkog života.